Inhoud

• Wat is acne?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Acne

Wat is acne?

In de puberteit zorgen hormonen voor veranderingen in je huid:

• De kliertjes in je huid maken meer talg. Dit is een vettige stof.
• De kliertjes kunnen verstopt raken met talg, huidschilfers en bacteriën. Je krijgt dan puistjes met een wit bultje. Of met een zwart puntje (een mee-eter).
• Door een verstopping kunnen kliertjes gaan ontsteken. De puistjes worden dan rood of krijgen een bultje met gele pus.

Bijna iedereen krijgt in de puberteit puistjes. De ene persoon meer dan de ander. Artsen weten niet precies waarom het bij iedereen anders is.

Acne is deels erfelijk. In sommige families komt acne vaker voor.

Bepaalde medicijnen kunnen acne erger maken. Bijvoorbeeld:

• sommige medicijnen tegen ontsteking (corticosteroïden)
• sommige medicijnen tegen epilepsie

Acne komt niet door:

• te weinig wassen
• snoep of bepaald eten of drinken
• make-up
• roken
• stress
• zweten
• seks met iemand anders of met jezelf

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Deze adviezen kunnen helpen bij acne:

Je huid wassen

Laat je huid zoveel mogelijk met rust. Was je gezicht elke dag met lauw water. Je kunt hierbij zeepvrije zeep gebruiken. Je koopt dit bij de drogist. Droog je huid daarna voorzichtig af.
Wrijven, scrubben en veel wassen irriteert de huid en helpt niet.

Niet uitknijpen, niet peuteren

Knijp puistjes niet uit. Krab of peuter er ook niet aan. Want hierdoor kun je littekens krijgen.

Make-up en crèmes

Gebruik je make-up? Gebruik dan make-up zonder olie. Haal de make-up elke dag van je gezicht.

Wil je een crème smeren op je huid? Bijvoorbeeld een dagcrème of een zonnebrandcrème? Gebruik dan een product zonder olie. Je huid kan door olie vetter worden.

Eet en drink gezond

Zorg dat je gezond eet en drinkt.

Er is geen goed onderzoek gedaan om te weten of bepaald eten of drinken helpt tegen acne. Merk je toch dat je elke keer na bepaald eten meer puistjes krijgt? Dan kun je wel proberen dit een tijdje niet te eten. Zorg daarbij wel dat je gezond blijft eten.

Bescherm je huid tegen de zon

Bescherm je huid goed tegen de zon.

Veel in de zon zitten helpt niet tegen acne. De zonnebank helpt ook niet.

In een vochtige omgeving kunnen puistjes erger worden door de zon. Bijvoorbeeld in de tropen.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Bij de apotheek zijn vrij verkrijgbare medicijnen tegen acne te koop. Het best werkt een gel met benzoylperoxide. Dat schilfert de huid af en remt de ontstekingsverschijnselen. Bovendien remt het de groei van de bacteriën die de ontstekingen veroorzaken.

Reken erop dat je puistjes niet heel snel verdwijnen als je benzoylperoxide gaat gebruiken. Het duurt 2 à 3 maanden voordat het echt minder wordt. Het is een kwestie van stug volhouden en veel geduld hebben.

Als je benzoylperoxide gaat gebruiken, neem dan de 5%-gel en breng die eerst maar 1x per dag aan. Na een paar dagen mag je het 2x per dag gaan gebruiken. Heeft u een donkere of gevoelige huid? Gebruik het dan in het begin om de dag.

Deze langzame opbouw is nodig, omdat de huid in het begin geïrriteerd kan raken door de actieve stoffen in het medicijn. Dan wordt hij rood en branderig. Is die irritatie ernstig of duurt ze langer dan een week, dan kun je beter overstappen op een ander medicijn. Sommige mensen zijn overgevoelig voor benzoylperoxide.

Benzoylperoxide kan zonder bezwaar gebruikt worden tijdens zwangerschap of borstvoeding.

N.B. Benzoylperoxide kan een blekende werking hebben op kleding, beddengoed, wenkbrauwen en haar.

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Benzoylperoxide gel
Bij acne zijn poriën in de huid verstopt. Dit ontstaat vaak doordat de buitenste huidlaag te snel groeit. Benzoylperoxide gel verweekt de buitenste huidlaag en vermindert overmatige groei hiervan. Zo voorkomt het dat de poriën verstoppen. Het doodt bovendien de acnebacterie waardoor de puistjes en pukkels afnemen.

Adapaleen gel
Adapaleen vermindert mee-eters en maakt verstopte poriën vrij. Ook zorgt adapaleen voor een normale groei van de buitenste huidlaag en het remt ontstekingen.

Adapaleen met benzoylperoxide gel
De combinatie adapaleen met benzoylperoxide werkt sterker dan adapaleen of benzoylperoxide alleen.

Antibiotica die op de huid worden toegepast
Als bovenstaande behandeling met medicijnen die de buitenste huidlaag verweken niet voldoende helpt, kan een lotion of gel met anitbiotica worden voorgeschreven. De acnebacterie speelt een rol bij de infectie van de porie en het ontstaan van pukkels en puistjes.

Antibiotica toegepast op de huid in een lotion of een gel, remmen de groei van deze acnebacterie op de huid en dus het ontstaan van pukkels en puistjes. Voorbeelden zijn erytromycine en clindamycine.

Antibiotica om in te nemen
Antibiotica remmen de groei van de acnebacterie en daarmee het ontstaan van ontstekingen en pukkels en puistjes. Antibiotica in tabletten of capsules, werken in het hele lichaam en werken zodoende sterker dan antibiotica die op de huid worden gebruikt. Ze worden voorgeschreven als medicijnen op de huid onvoldoende werken. Voorbeelden zijn doxycycline, minocycline, tetracycline en erytromycine.

Antischimmelmiddelen
Deze werken tegen de acnebacterie. Ze worden altijd gebruikt in combinatie met andere medicijnen tegen acne, zoals benzoylperoxide huidgel. Voorbeeld is miconazol op de huid.

Anticonceptiepil
De hormonen in de anticonceptiepil remmen de afgifte van het mannelijke geslachtshormoon, androgeen. Hierdoor vermindert de acne. Er zijn verschillende soorten anticonceptiepillen, zie hiervoor Voorkomen van zwangerschap. Meestal wordt de eenfase combinatiepil, lichte sub-50-pil gebruikt.

Azelaïnezuur
Azelaïnezuur weekt het bovenste laagje van de huid los en voorkomt zo dat de poriën verstoppen. Ook remt het de groei van de acnebacterie. Hierdoor nemen de puistjes en pukkeltjes af.

Retinoïden
Retinoïden beïnvloeden de groei en de rijping van huidcellen. De huidcellen laten daardoor los en hopen zich niet op in de poriën. De poriën raken hierdoor minder snel verstopt. Retinoïden verminderen ook de talgproductie en remmen ontstekingen.
Ze mogen niet door zwangere vrouwen worden gebruikt, omdat ze schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Vrouwen die zwanger kunnen worden, moeten tijdens het gebruik en tot en met een maand na stoppen van het gebruik 2 vormen van een betrouwbare anticonceptie gebruiken, bijvoorbeeld de pil en condooms.
Retinoïden worden gebruikt wanneer andere medicijnen niet voldoende helpen. Voorbeelden zijn tretinoïne op de huid en isotretinoïne om in te nemen.

Trifaroteen
Trifaroteen zorgt voor minder mee-eters en maakt de poriën vrij. Het zorgt ook voor een normale groei van de buitenste huidlaag en remt de ontsteking in de poriën van de huid. Het wordt gebruikt bij acne in het gezicht en/of op de rug of borst.